- Rắt nhiều phiên bản của tiếng Đức:
Nói được tiếng Đức đã quá tốt rồi, nhưng hiểu được tiếng Đức còn … quan trọng hơn nữa!!
Trước khi sang Đức du học (hoặc sinh sống), hẳn các bạn cũng từng phải học hoặc đã được làm quen với tiếng Đức. Tuy nhiên, bạn cần ghi nhớ rằng ngoài “kiểu” tiếng Đức mình được học còn có những “phiên bản” sau:
– Tiếng Đức thông dụng hàng ngày … của tầng lớp trung niên & cao tuổi Đức (lịch sự và nhiều ví von, nhiều ẩn dụ!)
– Tiếng lóng của thanh niên (ngày nào cũng có thêm … từ mới và nhiều từ ngoại nhập)
– Tiếng Đức địa phương/thổ ngữ (Dialekt) mà dường như mỗi vùng hoặc thậm chí thành phố (ví dụ Berlinerisch, Kölnisch) đều có …
– Tiếng Đức “tổng hợp” của cả 3 loại trên
– Tiếng Đức văn phòng (của các quan chức, trong thư từ công sở, ngân hàng …)
– Tiếng Đức hàn lâm (khi các bạn chính thức vào trường ĐH nghe giảng, đọc các đề tài nghiên cứu, khi trao đổi với các giáo sư; “phiên bản” này nhiều … uẩn khúc và chú thích dài dòng, nhiều … câu phụ, nhiều từ … nghe vậy mà không phải vậy!!)
– Tiếng Đức trên đường phố khi người Đức nghĩ: “có lẽ bạn là người nước ngoài và có lẽ bạn sẽ không hiểu tiếng” – chỉ cần nhìn thấy hình dáng một người nước ngoài thì nhiều người Đức sẽ … tự động chuyển sang nói “phiên bản” này, đặc biệt tại những thành phố lớn và khu du lịch!! Họ nói rất chậm, rất to, nhưng sẽ khiến bạn nghi ngờ: “Chả có nhẽ tiếng Đức … đơn giản thế thôi?”. Ví dụ một câu trả lời mà bạn có thể nhận được sau khi hỏi đường: “Du Altstadt? Du gerade, Postplatz, ein Haus gelb, du links, laufen laufen laufen, ungefähr 300 Meter, rechts …” – và tất nhiên là còn kèm biểu cảm … tay chân!!
- Tính tự giác là trên hết:
Khác với nhiều quốc gia như Mỹ, Anh, nghe nói là trường tư ở đó sẽ cử người đến giúp bạn về mọi mặt, thậm chí nếu bạn vắng mặt ở nhiều buổi học, họ sẽ cử người đến hỏi thăm bạn …
Ở Đức thì không như vậy. Dù bạn có học ở trường tư hay trường nhà nước thì bạn cũng phải tự đôn đáo để lo mọi khoản từ tìm nhà, tìm việc làm thêm, đến nộp giấy tờ, thủ tục, đăng ký hộ khẩu, xin học bổng/trợ cấp … Nếu bạn không có chương trình học riêng thì trong nhiều ngành, bạn sẽ phải tự lập thời khóa biểu, tự học, tự đếm điểm để đăng ký các môn học sao cho đủ, thậm chí nếu thấy đủ điểm cũng phải tự đi đăng ký thi cử … Đến cuối mỗi học kỳ, có môn học chỉ cần viết bài kiểm tra là xong, một số môn khác bạn phải thuyết trình trước lớp và nộp bài luận văn …
- Lập kế hoạch trước:
Chính vì mọi cái đều phải tự túc như vậy nên bạn cũng phải học cách lập kế hoạch trước cho việc học và cả làm thêm trong mỗi học kỳ. Thậm chí, sinh viên Châu Á, Châu Phi … còn phải dành khá nhiều thời gian để đến Sở Ngoại Kiều nữa. Các bạn không thuộc khối EU sẽ nhận thị thực sinh viên (Studentenvisum), vì thế các bạn chỉ được cấp giấy phép lao động cho 120 ngày/năm, nghĩa là 240 lần “nửa ngày” (Halbtag). Trong mỗi học kỳ, sinh viên chỉ được phép làm thêm 20 giờ/tuần. Tuy nhiên, các bạn có thể yên tâm rằng mức chi phí sinh hoạt ở Đức so với Mỹ, Anh thì không quá cao. Bạn cũng không nên làm chui, vì một khi bị bắt thì cái bạn mất không chỉ là tiền nộp phạt cao, mà còn tất cả mọi cố gắng của bạn!
Cần lưu ý một điểm nữa là thời gian bạn bỏ ra để viết bài luận không phải ngắn ngủi, chỉ cần vài giờ hay vài ngày là xong, mà thậm chí kéo dài cả tháng nghỉ giữa kỳ, và có khi không chỉ viết một bài, mà 2-3 bài. Bạn sẽ phải dành nhiều giờ để học và ghi chép trong thư viện của trường vì nhiều trường ĐH Đức không cho sinh viên mượn sách về nhà. Ngoài ra, bạn cần lên kế hoạch cho việc chi tiêu và nghỉ ngơi nữa, bởi nếu bạn không có đủ thời gian rèn luyện cơ thể hợp lý, bạn sẽ mệt mỏi, chán nản và tụt lại đằng sau rất nhanh!
- Sử dụng mọi nguồn thông tin:
Sống và học tập tại Đức nói riêng và nước ngoài nói chung, chính là thời gian để bạn học cách rèn luyện thành người sống có trách nhiệm với bản thân và gia đình, xã hội. Có lẽ sẽ có những khoảnh khắc bạn cảm thấy cô đơn vì không có ai chỉ bảo hay giúp đỡ bạn khi cần thiết, thậm chí bạn sẽ còn thấy tuyệt vọng khi mỗi lần bước chân ra đường là phải … uốn lưỡi để nói một ngôn ngữ khác, có khi một chuyện nhỏ cũng phải giải thích nhiều lần người ta mới hiểu, không được thỏa sức “chém” … Mà nhiều khi có chuyện gì cần hỏi lại không biết hỏi ai cho đúng, bắt đầu từ đâu?? Các bạn đừng lo lắng, chỉ cần nhớ là thời nay, việc đi du học không còn là chuyện hãn hữu và bạn không phải người đầu tiên hay cuối cùng, càng không phải người duy nhất. Nhiều câu hỏi và thắc mắc của bạn chắc chắn đã có người từng đặt ra, và các trang mạng dành cho sinh viên thì nhiều vô vàn, ví dụ như trang: http://www.toytowngermany.com/forum/
Trước khi bạn phải chạy bôn ba khắp nơi hoặc không muốn làm phiền ai đó quá nhiều thì có thể thử tra hỏi trên mạng, trong các trang diễn đàn sinh viên hoặc gọi điện trực tiếp cho nhà chức trách (ví dụ khi cần biết đi gia hạn phải nộp những giấy tờ gì).